نظر علامه حسن زاده آملی درباره امام خمینی(ره)

 اگر اسم کار من را لوس بازی نمی گذاشتند اسم کتاب را می گذاشتم «عیون خمینی»

یکی از بهترین کتاب های علامه حسن زاده آملی، کتاب «عیون مسائل النفس و سرح العیون فی شرح العیون» است. 

این کتاب درباره علم نفس نوشته شده است. توضیح اینکه؛ نفس ناطقه انسانی، جامعترین و کاملترین مظهر خداست و شناخت آن مستلزم شناخت باری تعالی و محور جمیع مسایل عقلی و نقلی و قطب همه معارف عرفانی است.

از این رو همه اهل عرفان و نیز حکمای بزرگ، به معرفت نفس، اهمیت ویژه می دهند.

در روایات اسلامی نیز به معرفت نفس و شناخت آن، اهمیت ویژه داده شده، چنانکه فرموده اند: «مَنْ عَرَفَ نَفسَهُ فَقَد عَرَفَ رَبَّه»؛ هر کس خود را بشناسد پروردگارش را می شناسد. «مَعْرفَةُ النَفْسِ اَنْفَعُ المَعارِف» ؛ پر منفعت ترین شناخت، معرفت نفس است. «اَفْضَلُ المَعْرِفَةُ مَعْرِفَةُ الاِنْسانِ نَفْسَهُ» ؛ با فضیلت ترین شناخت، معرفت انسان به خودش است.

بر همین اساس، حضرت آیت الله حسن زاده آملی، کتاب «عیون مسائل النفس» را در خصوص معرفت و شناخت «نفس» نوشتند و آن را بر 66 «عین» مرتب ساختند که هر عینی در مسئله ای از مسائل مربوط به نفس است.

چون آن کتاب (عیون مسائل النفس)، متنی فشرده بود و هر یک از عیون آن کتاب به خودی خود لیاقت آن را داشت که در رساله ای مستقل مورد بحث و بررسی قرار گیرد، ایشان شرحی بر آن کتاب نوشتند و بدین صورت کتاب بی نظیر «سرح العیون فی شرح العیون» را که بر أهم مسایل مربوط به معرفت نفس مشتمل است، به عالم علم و دانش ارائه کردند.

این کتاب، در میان آثار آیت الله حسن زاده آملی، دومین کتابی بود که از طرف وزارت ارشاد به عنوان کتاب سال شناخته شد و به علم دوستان جامعه اسلامی معرفی شد.

همه این ها مقدمه بود تا نظر علامه حسن زاده درباره امام خمینی (ره) عرض شود.

آیت الله حسن رمضانی از علامه حسن زاده آملی نقل می کند که؛ زمانی ایشان (علامه حسن زاده آملی) می فرمود اگر اسم کار من را لوس بازی نمی گذاشتند و اگر تلقی خوشی صورت می گرفت و مصون بود از تلقی های ناخوش، من این کتاب عیون مسائل نفس را که در مسائل نفس است و کتاب مهمی است و کتاب سر پیری من است، مال ایام جوانی ام نیست، یعنی یک عمر کار کرده ام و حاصلش این شده است، اسم این کتاب را می گذاشتم «عیون خمینی».

استاد رمضانی می گفتند علامه حسن زاده آملی، برای قدردانی از شخصیت بی نظیر امام خمینی(ره) که بنیانگذار جمهوری اسلامی و تمهید کننده تمام ترقّیات علمی و عملی برای حوزه ها بود و انجام دهنده کاری بود که واقعاً هیچ کدام از بزرگان گذشته در طول تاریخ انجام نداده بودند، چنین فرمایشی داشتند.